بدین ترتیب اولاً در گفتار منقول از حضرت مسجد النبی کوهسنگی مشهد مسیح(ع) «انی أذهب الی أبی و أبیکم» میباشد. ثانیاً هر معنایی که برای أُرایحهّت ذکر شد، مشترک دربین عیسی و غیر عیسی هست. ثالثاً شاید خواسته از «أب» آدم یا نوح یا ابراهیم باشد که شیخوخیت و سمت پدری نسبت به همه انبیای بعدی دارند.
مسیحیان حاضر در گردهمایی چاره ای جز بی سروصدا نداشتند، چون نه شیوه مسجد النبی کوهسنگی مشهد حکمت برای آنان باز بود و نه رویه جدال احسن. وقتی مشرکان در عوض برهان قاطع قرار گرفتند، گاهی به فطرت توحیدی خود برمی گردند و به تفکر میپردازند.
خدای سبحان میفرماید: وقتی تو برهان قاطع اقامه کردی، آن‌ها سرافکنده شده به فطرت مهم خویش باز گشته و نمی توانند چیزی در جواب تو بگویند. «فسینغضون الیک رؤسهم»(32) مسیحیان نیز همانند یهودیان، مجاب شده صحبت قابل طرحی نداشتند.
پاسخ نبی اکرم(ص) به ملحدان
ملحدان، اصالت آدرس مسجد النبی کوهسنگی مشهد را به ماده داده و آن را ازلی می پنداشتند و برای عالم، آغاز و ایفا، مبدأ و معادی قایل نبودند و قهراً وحی و رسالت را انکار می کردند زیرا در شرایطی که مبدئی نباشد، فرستاده و پیامبر ای هم از ناحیه آن مبدأ نخواهد بود، پذیرش وحی و رسالت پس از پذیرش مبدأ است.
قرآن کریم و مهربان گاهی رسالت را از راه مبدأ جهان و ربوبیت دانا اثبات می کند میفرماید: چون خداوند رب العالمین می باشد باید همگی چیز برای مثال آدم را بپروراند و تربیت آدم جز از خط مش قانون میسر نیست لذا قانون را به وسیله انبیاء ابلاغ می کند. و گاهی بایستگی وحی و رسالت را از طریق ضرورت معاد اثبات می کند، بدین ترتیب که، چون فقیه غرض دارااست و آدم بعداز مرگ به عالم به حساب آوردن خواهد رفت و از طرفی هم نمی داند چه چیزی در آنجا سودمند و کدام زیانبار است و خدای سبحان که روز حساب را مقرر فرموده است، می بایست راهی به انسان نماد بدهد که با طیّ آن، در روز حساب سرافکنده نباشد و آن منش، همان دین آسمانی است که به وسیله پیامبران آورده میشود، از این جهت ضرورت نبوت و رسالت با ضروری بودن معاد ثابت خواهد شد. حد میانه در یکی از این دو ادله، ربوبیت حق و در دیگری هدفداری نظام آفرینش میباشد.
در حالتی که کسی نه مبدأ را پذیرفت و نه معاد را، راهی برای پذیرش وحی و رسالت نخواهد داشت، لذا ملحدین و مادّیین مورد وحی و رسالت را از ریشه منکرند، و میگویند: جانور خود ساخته را افکار همان جانور اداره می کند، و تامل بشری برای تدوین قوانین اجتماعی کافی میباشد.
طبق نقل تعبیر منسوب به امام حسن عسکری(ع) فرستاده خدا(ص) از آن‌ها سؤال کرد که معیار شناخت شما چیست؟ و به چه عامل رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد می‌گویید فقیه آغاز و انجامی ندارد؟ ملحدان در جواب گفتند: چون برای فقید، آغاز و مبدئی ندیدیم و آخری برای آن مشاهده نکردیم، مبدأ و معادی برای آن معتقد نیستیم،یعنی شب و روز سوای مدبر خارجی همواره می گردد و زمین و منظومه شمسی بدون محرک بیرونی سیر و تکان خاص خود را ادامه میدهند
حضرت رسول(ص) آغاز رزرو مسجد النبی کوهسنگی مشهد پاسخ بخشید: شما از طرفی چیزی را که مشاهده نکرده اید، نمی پذیرید و از طرفی دیگر مدعی ازلیت جهانید، آیا ازلیت و قِدَمِ فقیه را مشاهده کرده اید؟ شما از قبلی دانا خبر ندارید، نه از جداگانه آن و نه از عدم انقطاع آن همان گونه که حدوث دانا را مشاهده نکردید، قِدَمِ آن را هم ندیده اید، پس می بایست درباره حدوث و قدم ساکت بمانید و در حالتی‌که هم بگویید، ما همواره با فقیه بوده ایم، ولی حدوث آن را ندیدیم، عقل و وجدان، شما را تکذیب می کند، زیرا شما موجودی ازلی نیستید که همواره یار فقید باشید. نه ازلیت دانا را مشاهده کرده اید و نه عدم جدا آن را، پس حق ندارید از این دو احتمال (ازلی بودن و مبدأ داشتن عالم) ازلی بودن را گزینش نمائید، زیرا بر همان مبنا که شما می گویید ممکن می باشد فقیه مبدئی داشته باشد،و شما آن را ندیده باشید.
شناخت منحصر به فرد در شم نیست
آن گاه فرستاده اکرم(ص) شالوده شناخت را تغییر داده فرمود: نگویید، چون ندیده ایم نمی پذیریم، زیرا شناخت صرفا شناخت شمّی نیست، بلکه گوشه ای شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد از شناخت را احساسّ تأمین می کند ولی اصالت از آن عقل هست، حتی‌در شناختهای حسّی، معرفتهای احساسی به معرفت عقلی تکیه می کند و حامی فهم و شعور شم همان بینشهای عقلی هست.
آن گاه رسول گرامی(ص) مبنی بر طریقه عقلی عامل کرده و میفرماید: شما عالم را قدیم می‌دانید، قدیم و حادث را تعریف نمایید تا ببینیم در دانا نشان حدوث وجود دارااست یا نشان قِدَم، عالمی که ما مشاهده می‌کنیم، مجموعه ای به هم وابسته هست، زمینش به اسمان و آسمانش در امر با زمین میباشد، در‌حالتی که نوری از آسمان به زمین نتابد و بارانی از محیط بر آن نبارد، هرگز زمین به حیات خود ادامه نخواهد داد، تمامی نظام کیهانی به هم وابسته اند، لیل و نهار هم به یکدیگر مرتبطند، هیچ کدام بدون دیگری نمی توانند به هستی خود ادامه دهند، و این انسجام و احتیاج امری روشن میباشد که با شناخت تحلیلی به دست میاید. می‌گویید این نظام واحد، قدیم می باشد شماره تلفن مسجد النبی کوهسنگی مشهد نه حادث، می‌پرسم در صورتیکه حادث بود، چه صفاتی را باید می داشت که موقتا ندارد؟ آن ها جوابی نداشتند تا ارائه دهند.
عنصرها و فضاهای معماری مسجد